Januari 2024 – Alles klaar om te tellen – jaarlijkse inventarisatie in de dierentuin van Nordhorn.
Of het nu gaat om huid, haar, veren, schild of schubben – eens per jaar moet elke dier worden geteld.
Tellen, meten, wegen – tijdens de jaarwisseling zijn alle dieren in de dierentuin van Nordhorn aan de beurt. De inventarisatie, een proces dat we kennen van de supermarkt of andere winkels rond de jaarwisseling, vindt ook in een dierentuin plaats. Gedurende meerdere dagen tellen de verzorgers de hele dierenpopulatie en in sommige gevallen meten en wegen ze hen ook. Tegelijkertijd worden de inventarislijsten gecontroleerd door de twee curatoren Dr. Heike Weber en Dr. Dirk Wewers om er zeker van te zijn dat ze up-to-date zijn. Uiteindelijk konden ze in totaal 2179 dieren van 106 soorten in de inventarislijsten opnemen.
“Met grote dieren zoals ons wapendier, de bosbizon, is het tellen heel eenvoudig!” zegt Dr. Dirk Wewers. “Dit is anders voor diersoorten die in grote aantallen voorkomen!” Met zwermdieren zoals de grasparkieten in de grote inloopvolière met “gevederde Australiërs” is het soms moeilijk om het exacte aantal te achterhalen. Uiteraard worden hier geen gewichten aangegeven. De dierverzorgers werken met meerdere personen in de volière samen om tot zo nauwkeurig mogelijke schattingen te komen – Met naar schatting 300 grasparkieten zullen de kleine papegaaien ook in 2023 de “meest talrijke” soort in de familiedierentuin zijn. Het grootste aantal zoogdieren – iets meer dan 100 – bevindt zich in het muizenhuis, het thuis van onze gekleurde muizen.
De verzamelde gegevens worden samengevoegd door curator Dr. Dirk Wewers en doorgegeven aan het bestuur en de autoriteiten. Vergeleken met vorig jaar is het aantal dieren in de dierentuin van Nordhorn niet noemenswaardig veranderd. Tijdens de jaarwisseling zal de dierentuin weer iets meer dan 2000 dieren hebben met iets meer dan 100 verschillende soorten.
Er zijn echter enkele veranderingen opgetreden in de populatie van de verschillende soorten. Tot de nieuwe bewoners van de dierentuin behoren bijvoorbeeld de steppe lemmingen, die het kleine huisje naast de volières van de raaf en de oehoe delen met de dwergmuizen. Een andere uilensoort, de Oeraluil, is ook weer bij ons ingetrokken. Nadat de laatste zeer oude Oeraluil in 2022 stierf, leefden onze sneeuwuilen lange tijd zonder huisgenoot. Dit jaar kwam daar weer verandering in toen een nieuw fokkoppel bij ons werd geplaatst via het Instituut voor Diergeneeskunde van de Universiteit van Wenen. Het bijzondere aan dit uilenpaar is dat ze deel uitmaken van een herintroductieproject. Als hier jonge vogels van de ernstig bedreigde Oeraluilen uitkomen, zullen deze in een Oostenrijks reservaat in het wild worden vrijgelaten.
Natuurlijk waren er ook veel nieuwe dieren in de familiedierentuin in 2023. Onze drie kleine alpaca’s zijn ongetwijfeld erg populair. Ze leven samen met vijf andere volwassen dieren en de grote mara’s, die in 2023 ook veel nakomelingen hadden, in een ruim verblijf dat toegankelijk is voor bezoekers in de buurt van de bosbizons, halsbandpekari’s en witstam neusbeertjes.
Of het aantal dieren in de loop van het jaar hetzelfde blijft, hangt af van verschillende factoren. Enerzijds door de voortplantingssnelheid van sommige soorten, maar ook door de uitwisseling van individuele dieren met andere wetenschappelijk beheerde dierentuinen in Europa. Vooral bij diersoorten waarvoor instandhoudingsfokprogramma’s bestaan als onderdeel van ex-situ soortenbescherming, beslissen fokkers soms of bepaalde dieren worden uitgewisseld met andere dierentuinen om een stabiele en gezonde dierenpopulatie op te bouwen of te behouden voor mogelijke herintroductieprojecten. Naast de aantrekkelijkheid voor bezoekers, de houderijvereisten die moeten worden gegarandeerd en niet te vergeten de kosten voor de bouw van het verblijf, de verzorging en het voer, is de bedreigde status natuurlijk een belangrijk punt bij de selectie van diersoorten die de dierentuin van Nordhorn kiest. “We zijn er daarom bijzonder trots op dat we nu in totaal 14 diersoorten aan bezoekers kunnen presenteren die deel uitmaken van een Europees Programma voor Bedreigde Soorten (EEP),” legt dierentuindirecteur Dr. Nils Kramer uit. Deze omvatten het Amoerluipaard, de Europese wilde kat, de tweevingerige luiaard, het doodshoofdaapje, de Kafue lychee waterbok, het Vietnam sikahert, de Azara agouti, de maraboe, de vale gier, de noordelijke kale ibis, de sneeuwuil, de Oeraluil, de blauwvleugelparkiet en de Europese moerasschildpad. In de dierentuin van Nordhorn ligt de nadruk op bedreigde veerassen, zoals het Bonte Bentheimer varken. Ook hier is de dierentuin actief betrokken bij het behoud van soorten en is de dierentuin betrokken bij veel stamboeken om deze bedreigde rassen te beschermen.
